
شبی خوش است به فضای مجازی درازش نکنید

یک جستوجوی ساده در یک موتور جستوجو، پیگیری هشتگ «شب-یلدا» در اینستاگرام و حتی نوشتن عبارت «متن تبریک شب یلدا» در گوگل، شما را به نتایج جالبی میرساند. صدها و صدها عکس و متن، از مراسم به قول معروف «لاکچری» چهرهها و اشخاص نهچندان معروف گرفته تا سفرههای کوچک خانوادگی شب یلدا جلوی چشمتان ظاهر میشود. فارغ از اینکه ممکن است بخشی از این رفتار، نمایشی و برای عقبنیفتادن از بقیه باشد، این موضوع که فضای مجازی توانسته عاملی برای رونقبخشیدن به چنین آیینهایی باشد نیز چندان بیراه نیست. درواقع میتوانیم چنین بازتابی را از اثرات خوب فضای مجازی بدانیم؛ نهاینکه پیش از این، چنین شبی در میان مردم ارج و قربی نداشته بلکه به نظر میرسد تسری آن بین مردم، بیشتر از گذشته شده است. همانقدر که بازار تبریکات شب یلدا با ادبیات مختلف و حتی طنز در تلگرام داغ است، در اینستاگرام هم یلدا شبهای اوجش را میگذراند؛ عکسهایی از سفره و دورهمی یلدایی گرفته تا حتی سلفی با هندوانه! قرار نیست به اینجا که میرسیم شروع به ارزشگذاری کنیم؛ بد و خوب این موضوع، نیاز به نظر کارشناسی دارد اما حالا که ما به هیچ مهمانی و دورهمی رحم نمیکنیم و بزرگ و کوچک با گوشی وارد مهمانی میشویم، با گوشی شام میخوریم و از روی گوشی میخوانیم و با بقیه حرف میزنیم و کلا با گوشی مهمانی برگزار میکنیم، کاش این یک شب را دستکم یکیدو ساعت بدون گوشی بگذرانیم. بدیهیترین دلیل جمعشدن در چنین شبی، همین کنارهمبودن است؛ شعر و قصهخوانی و در نهایت تمرین امید برای رسیدن سحر، حتی در طولانیترین شب سال. قطعا میتوان از کارکردهای فضای مجازی در چنین شبهایی هم برای ارتقای فرهنگ کتابخوانی، شعرخوانی و مفهوم امید و شبزندهداری استفاده کرد. انتشار یک عکس از سفرهای که برای این شب در نظر گرفتهاید، خالی از لطف نیست اما اگر قرار باشد همه قشنگیهای این شب را هم به فضای مجازی محدود کنیم، همان بهتر که اصلا بیخیال برگزاریاش شویم.